پیشگیری از سوءظن در محیط خانواده

پیشگیری از سوءظن در محیط خانواده

خانواده، محیطی برای شکل گرفتن شخصیت اولیه انسان و رسیدن به اوج آرامش و امنیت است. سوءظن و بدبینی در خانواده، ممکن است مشکلات و عواقب جبران ناپذیری را برایمان به وجود آورد.

حال، اگر بخواهیم خانواده قداست و محبوبیت خویش را در بین افراد آن از دست ندهد و موجبات روی آوردن هر یک از افراد آن به پناهگاه های بیگانه و نا آشنا در اثر سوءظن و بدبینی نشود، باید راهکارهای زیر را مدنظر داشته باشیم:

1. هرگز خود و افراد خانواده را با دیگران مقایسه نکنیم تا دچار بدبینی حاصل از قیاس نشویم.

به اصلاح درون بپردازیم و به خاطر یک سری اختلاف سلیقه ها و دیدگاه ها، بی درنگ نتیجه گیری نکنیم. برای نظرها و نگرش های افراد خانواده ارزش قایل شویم و با تشکیل جلسات خانوادگی در صدد رفع مشکلات و اختلاف نظرها برآییم و در تصمیم های مهم زندگی شریک و همدل یکدیگر باشیم.

2. معاشرت خود و افراد خانواده را با افرادی که در حُسن نیت و صداقت آنها شک داریم، قطع کنیم.

اجازه ندهیم دیگران نوع دیدگاه ما را به محیط مقدس خانواده خدشه دار کنند.

3. با افراد صالح وموفق در عرصه زندگی، معاشرت کنیم.

از تجربیات آنها بهره ببریم و با مطالعه زندگی پیشوایان، در خشکاندن سرچشمه های بدبینی و سوءظن تلاش نماییم.

4. از قضاوت های بیجا درباره افراد خانواده پرهیز کنیم.

اگر متوجه بروز رفتاری از یکی از آنها، برخلاف میل دیگر افراد خانواده شدیم، فورا بدبین نشوی. بلکه در صدد فهم حقیقت برآییم.

چنان که ائمه معصومین علیهم السلام توصیه فرموده اند:

«لَیْسَ مِنَ الْعَدلِ القَضاءُ عَلی الثِّقَةِ بِالظَّنِّ؛ قضاوتی که با تکیه به گمان باشد، عادلانه نیست».

5. اجازه ندهیم دنیای مدرن امروز پیوندهای صمیمی خانواده ها را خدشه دار کنند.

استفاده از ماهواره ها و وسایل ارتباط جمعی نباید به ارتباطات سنتی و در عین حال صمیمی خانواده ها لطمه ای وارد کند. پس لازم است این گونه وسایل در جای مناسب، با حفظ حریم مقدس خانواده استفاده شوند که خداوند ما را از بدگمانی نهی فرموده اند.

امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرماید: «بدگمانی را از خودتان دور کنید که خداوند عزوجل از آن نهی کرده است».

6. در برخورد با عملکرد افراد خانواده، فقط به جنبه های منفی اعمالشان فکر نکنیم.

بلکه جنبه های مثبت آنها و زندگی خود را ببینیم. منفی بافی نکنیم تا دچار سوءظن نشویم.

به یاد داشته باشیم که با لجبازی با افراد خانواده، چراغ محبت و دوستی را خاموش نکنیم و بدانیم که سوءظن به دیگران، در ردیف پایمال کردن حق الناس است و گناه بزرگی محسوب می شود.

چنان که خداوند تبارک و تعالی در قرآن کریم فرموده است:

هنگامی که سخنان دروغ منافقی را به زبان می آورید و حرفی می زنید که به درستی آن آگاهی ندارید و این کار را سهل و کوچک می پندارید، در حالی که نزد خدا گناهی بس بزرگ است. (نور: 15)

7. ارتباط کلامی خود با افراد خانواده را افزایش دهیم.

موارد ابهامی را که در ذهن ما به عملکرد افراد خانواده به وجود آمده است، با گفت و گوی صحیح و خواستن توضیح از آنها برطرف کنیم.

8. در قضاوت دیگران به واقعیت های عینی توجه کنیم.

هنگام قضاوت کردن دیگران، قبل از آن که به تحلیل های ذهنی خود تکیه کنیم،واقعیت های خارجی و ظاهری را نیز مدنظر قرار دهیم. همواره، به یافته های ذهنی خویش با سوءظن بنگریم، نه به رفتار دیگران!